درختکاری
درخت و درختکاری
درخت این جاندار بی زبان از گرانبها ترین آفریده های خداوند دانا برای آدمی است و به دلیل نقش حیاتی که در زندگی تمامی موجودات زنده علی الخصوص انسانها دارا می باشد در سالنامه جمهوری اسلامی ایران روز پانزدهم اسفند بنام روز درختکاری نامیده شده است و از آنجا که حیات درخت به عواملی نظیر آب ،خاک و هوا بستگی صد در صد دارد که توسط مسئولین امر سالهاست که تحت عنوان هفته منابع طبیعی (15 الی 21اسفند) برنامه های متعدد آموزشی ،اطلاع رسانی و درختکاری اجرا می گردد تا به نقش و اهمیّت درخت در زندگی انسانها و با توجه بهفرارسیدن فصل درختکاری به شیوه های صحیح کشت درخت اشاره گردد.
درختکاری
کمتر کسی است که به عمرش درخت نکاشته باشد و یا لااقل در فکر کاشتن یک درخت نبوده باشد ،درختکاری یک سنّت پسندیده است که همه مردم به آن علاقه دارند.
شرع مقدس اسلام نیز امر کشت و زرع و درختکاری را تشویق و ترغیب کرده و رهبران بزرگ اسلام در عمر مقدسشان اغلب به این امور اشتغال داشته اند.
مولای متّقیان علی (ع) بدست مبارکشان هسته های خرما را می کاشتند و نخلستان ها را در راه خداوند یکتا وقف می کردند.
بنابراین ما هم که پیروان این بزرگان هستیم باید به درختکاری توجه بیشتری داشته باشیم و همه ساله درخت بکاریم و از آن نگهداری کرده و دیگران را هم در این کار خدا پسندانه تشویق نماییم.
نهالهای گلدانی:
اینگونه نهالها را در تمام طول سال می توان انتقال داد و در محل مورد نظر کشت نمود ،مشخص کردن وضعیت ریشه ها قبل از بیرون آوردن نهال از گلدان کار مشکلی است و می توانید ظاهراً آن را معاینه کنید و اگر ریشه ها از سطح خاک اطراف گلدان و سوراخ های زهکش زیر گلدان بیرون زده باشد از انتخاب این چنین گلدانی جداً خودداری کنید.
عمق گودال یا گوده را دو برابر قطر دهانه ی گلدان حفر کنید.
لازم است که به خاک مقداری کود اضافه نمایید. زیرا نهالهای گلدانی از حسّاسیت بیشتر برخوردار هستند و باید در عملیات کاشت و مواد غذایی مورد نظر دقت نمود. وقتی که نهال را از گلدان بیرون می آورید ،ریشه های اضافی پیچ خورده و صدمه دیده را قطع کنید و به آهستگی ریشه هایی را که درهمشده اند از یکدیگر دور کنید.
گیاه را اندکی بالا تر از آنچه در گلدان بوده است در گوده قرار دهید و اگر گوده را عمیق تر حفر کرده اید ،مقداری خاک و کود کف آن بریزید. آن را با لگد مستقر و محکم کنید. بهتر است گوده را قبلاً آبیاری کنید و بگذارید آب آن جذب شود. پس از اینکه نهال را داخل گوده گذاشتید اطراف آن را با خاک و کود پر کنید و بعد آبیاری نمایید.
- نهالهای گونی پیچ:
معمولاً بعضی از نهال درخت ها و درختچه ها را وقتی که از زمین نهالستان برای انتقال به محل اصلی بیرون می آورند به سبب حسّاسیتی که دارد و احتمال خشک شدن آنها در فاصله ی بیرون آوردن از نهالستان و کشت ،نهال را همراه با خاک اطراف بیشه ی آن بیرون می آورند و ریشه ها را بدون آنکه صدمه ببینند داخل گونی پیچیده و محکم با نخ می بندند و برای جلوگیری از خشک شدن داخل گونی ،مرتباً کمی آب به گونی می پاشند.
معمولا باید نهال را حدود 5 سانتیمتر بالا تر از حد طبیعی آن کاشت. سپس کمی خاک مخلوط شده با کود بریزید ،سپس نهال را داخل گوده گذاشته ،اطراف آن را با خاک مناسب و کود دار پر کنید ،و پس از آن حوضچه ی اطراف نهال را آماده و آبیاری نمایید.
آیات و احادیث در باب حفاظت از منابع طبیعی
آیات و احادیث در مورد درخت ودرختکاری در باب حفاظت از منابع طبیعی سوره انعام آیه 46:اوست خدایی که درختان خودرو و برافراشته و ناخودرو را آفرید...اسراف نکنید که خداوند اسراف کاران را دوست نمی دارد.
سوره الحجر آیه 19:در زمین از هر چیز موزون رویاندیم.
حضرت رسول اکرم(ص) فرمودند:نزد من شکستن شاخه ای از درخت همچون شکستن بال فرشتگان است.
حضرت رسول اکرم(ص) فرمودند:هر کس درخت سدر را قطع کند ،خداوند او را با سر در آتش جهنم خواهد انداخت.
حضرت امام علی(ع) فرمودند:پرهیز از قطع درختان سرسبز بر طول عمر انسان می افزاید.
حضرت رسول اکرم(ص) فرمودند:خداوند درخت را برای انسان آفرید ،از این رو او باید درخت را بکارد ،آن را آبیاری کند و در حفظ آن بکوشد.
حضرت رسول اکرم(ص) فرمودند: کشاورزی و درختکاری کنید. به خدا قسم آدمیزاد هیچ عملی حلال تر و پاکیزه تر از آن انجام نمی دهد.
حضرت رسول اکرم(ص) فرمودند: هر وقت عمر جهان به آخر رسیده ،هر گاه قیامت بخواهد قیام کند و عالم بخواهد منقرض شود و در دست یکی از شما نهال درختی باشد چنانچه به قدر کاشتن آن فرصت باشد ،باید آن را بکارد و از فرصت باقی مانده استفاده نماید.
حضرت رسول اکرم(ص) فرمودند: به سبزه نگریستن بینایی را افزون می کند.
حضرت رسول اکرم(ص) فرمودند: هر کس ساختمانی را بدون آنکه ظلم و ستمی در کار باشد بنا نماید و یا نهالی بکارد تا هر کجا بنده ای از بندگان خداوند مهربان از آن بهره مند شود خداوند اجر و ثواب به او عطا کند.
حضرت رسول اکرم(ص) فرمودند: هر مسلمانی که بذری بیفشاند یا نهالی بنشاند و از حاصل آن بذر یا نهال پرنده ای یا انسانی یا چرنده ای بخورد آن برای او صدقه محسوب می شود.
حضرت رسول اکرم(ص) فرمودند: هر که درختی بکارد ،خداوند تعالی به اندازه ی میوه ای که از آن درخت داده شود برای وی پاداش می نویسد.
حضرت رسول اکرم(ص) فرمودند: هر کس درخت خرما یا سدری را آب دهد گویا تشنه ای را سیراب کرده است.
حضرت رسول اکرم(ص) فرمودند: درختان را آتش نزنید ،آنها را با آب ویران نکنید ،درختان میوه دار را قطع نکنید ،مزرعه ها را نسوزانید.
حضرت رسول اکرم(ص) فرمودند: هر گاه رسول خدا می خواست سپاهی را به جهاد گسیل دارد ،سپاهیان را دعوت می کرد و آنان را نزد خویش می نشاند ، سپس می فرمود: با نام و یاد خدا و در راه او بر آیین رسول خدا(ص) به جهاد بروید و درختی را قطع نکنید مگر آنکه ناگزیر باشید.
حضرت رسول اکرم(ص) فرمودند: ای علی(ع) برو و از طرف خداوند و پیامبر خدا بگو ،نفرین خدا بر کسی که درخت سدر را قطع کند.
در باب اهمیت درختکاری و توصیه به کاشت آن
حضرت رسول اکرم(ص) فرمودند: هر وقت عمر جهان به آخر رسیده ،هر گاه قیامت بخواهد قیام کند و عالم بخواهد منقرض شود و در دست یکی از شما نهال درختی باشد چنانچه به قدر کاشتن آن فرصت باشد ،باید آن را بکارد و از فرصت باقی مانده استفاده نماید.
حضرت رسول اکرم(ص) فرمودند: به سبزه نگریستن بینایی را افزون می کند.
حضرت امام علی(ع) فرمودند: هر که آب و خاکی بدست آورد و آنگاه فقیر و تهی دست بماند خدایش از خیر و رحمت بدور دارد.
حضرت امام جعفر صادق(ع) فرمودند: خداوند برای پیامبرانش کشاورزی و درختکاری را برگزید تا از بارش باران ناخشنود نباشند.
حضرت امام موسی کاظم(ع) فرمودند: چهار کار از وسوسه ی شیطان باشد: خوردن گِل ،ریز ریز کردن گِل ،چیدن ناخن ها با دندان و ریش جویدن. و سه چیز به دیده روشنی بخشد: نگریستن به سبزه ، نگریستن به آب روان و نگریستن به روی زیبا.
در باب پاداش درختکاری
حضرت رسول اکرم(ص) فرمودند: هر کس ساختمانی را بدون آنکه ظلم و ستمی در کار باشد بنا نماید و یا نهالی بکارد تا هر کجا بنده ای از بندگان خداوند مهربان از آن بهره مند شود خداوند اجر و ثواب به او عطا کند.
حضرت رسول اکرم(ص) فرمودند: هر مسلمانی که بذری بیفشاند یا نهالی بنشاند و از حاصل آن بذر یا نهال پرنده ای یا انسانی یا چرنده ای بخورد آن برای او صدقه محسوب می شود.
حضرت رسول اکرم(ص) فرمودند: هر که درختی بکارد ،خداوند تعالی به اندازه ی میوه ای که از آن درخت داده می شود برای وی پاداش می نویسد.
حضرت امام جعفر صادق(ع)فرمودند: شش چیز پس از مرگ مومن به وی رسد: فرزندی که برای او آمرزش خواهی کند ،قرآنی که از او بماند(قرائت شود) ،نهالی که بکارد ،چاهی که حفر کند و صدقه جاریه و سنّت و روش پسندیده ای که پس از وی بدان عمل شود.
منابع
jangalhayeshomal.persianblog.ir
setaresoheil-iran.persianblog.ir